Iedere toerist die naar Krakau gaat zal een bezoek brengen aan Auschwitz en Birkenau. Ook wij kozen bewust voor een stedentrip naar Krakau omdat we dit graag een keer met eigen ogen wilden zien. Ondanks het feit dat ik Auschwitz en Birkenau graag wilde bezoeken, zag ik er ook als een berg tegenop. Hoe zou ik reageren? Ik had echt geen flauw idee. Vandaag zal ik jullie meer vertellen over mijn bezoek aan Auschwitz en Birkenau en hoe je deze concentratiekampen kunt bezoeken.
Met een tour naar Auschwitz en Birkenau? De voor- en nadelen
Wij hadden best een risico genomen want we hadden helemaal niets geregeld toen wij op het vliegtuig naar Krakau stapten. Oeps. Jaarlijks brengen meer dan een miljoen mensen een bezoek aan de concentratiekampen dus het is best een risico om dan niets van te voren te regelen. Dat zou ik anderen dus ook niet aanraden 😉 Bij aankomst zijn we dan ook meteen de eerste beste toeristenkiosk ingedoken om ons bezoek aan Auschwitz en Birkenau te regelen. Wij hebben dus voor een tour gekozen en waren al blij dat we überhaupt nog een plekje konden regelen.
Voordelen van een georganiseerde tour:
- Al het vervoer is geregeld. Je hoeft alleen maar in de touringcar te stappen en achterover te leunen.
- Je ticket is vanzelfsprekend ook al geregeld.
- Gedurende de tour krijg je een koptelefoon en de gids vertelt veel informatie over de kampen. Super handig want je krijgt echt veel informatie. Ik vond dit toch wel echt een meerwaarde.
Nadelen van een georganiseerde tour:
- Follow the leader. Met een grote groep achter een gids lopen is niet helemaal mijn ding, maar het hoort erbij. Daar kom je niet onderuit als je georganiseerd naar Auschwitz en Birkenau gaat.
- Je volgt het programma en kunt daar niet van afwijken. Het viel mij op dat toeristen zonder gids ook andere barakken bezochten. Met een gids bezoek je de ‘standaard’ barakken. Dat vond ik aan de ene kant wel jammer want ik had toch wel graag meer willen zien.
Zelfstandig naar Auschwitz en Birkenau gaan
Je kunt ook kiezen om zelfstandig Auschwitz en Birkenau te bezoeken. Er gaan dagelijks meerdere keren per uur bussen naar de ingang van Auschwitz. Een buskaartje kost ongeveer € 2,- per persoon en de bussen vertrekken vanaf het busstation bij het centraal station van Krakau. Als je weer terug naar Krakau gaat, koop je een kaartje in de bus.
Let er wel op dat je van te voren tickets reserveert want ze werken namelijk met tijdvakken. Reserveer je kaarten op de website van Auschwitz en Birkenau. Je kunt individueel Auschwitz en Birkenau bezoeken, maar het is ook mogelijk om aan te sluiten bij verschillende gidsen. Je reist dan zelfstandig naar Auschwitz en neemt dan deel aan een 3.5 uur durende tour door beide concentratiekampen. Een dergelijke tour kost € 7.50 euro, inclusief vervoer tussen Auschwitz en Birkenau. Dergelijke tours zijn heel snel uitverkocht en dat was bij ons ook helaas het geval.
Persoonlijk zou ik altijd voor een gids kiezen (een georganiseerde tour of zelfstandig naar Auschwitz en daar met een gids op pad). Het is mogelijk om zelfstandig rond te lopen, maar de informatie die de gidsen geven is écht van grote meerwaarde vond ik persoonlijk.
Auschwitz I: te bizar en gruwelijk voor woorden
‘Arbeit macht frei’…daar staat het dan. Ik ben in Auschwitz en het is serieus kneiterdruk! Er staat een grote file bij de beruchte poort en ik loop snel door. Ik voel me namelijk een beetje ongemakkelijk om die beruchte tekst te fotograferen. Ongemakkelijk is eigenlijk ook wel een goede omschrijving hoe ik me die hele dag voel. Ik wil Auschwitz graag bezoeken en toch voel ik me ongemakkelijk. Wat ga ik zien? Wat krijg ik te horen en wat gaat dat met mij doen? Ondanks het feit dat ik een erg nuchter persoon ben, ben ik ook een heel sensitief persoon. Op z’n Brabants gezegd een ‘jankbal’. Ik hoop dus ook van harte dat ik niet in tranen uitbarst en die avond niet slaap. Die kans is aanwezig maar dat risico neem ik.
Auschwitz I is het oudste deel van het kamp en hier is ook het meest van overgebleven. Eenmaal de beruchte poort voorbij gelopen, zie je heel veel stenen barakken en prikkeldraad. Heel erg veel prikkeldraad. Het is heel onwerkelijk om hier rond te lopen en ik voel me ongemakkelijk in deze trieste omgeving. Het is een grauwe en grijze dag…heel passend voor de omgeving.
Een groot deel van de barakken is als museum ingericht en in stilte volgen we onze gids. We sluiten aan in lange rijen en laten de informatie op ons af komen. Door de koptelefoons heb je geen erg meer in de vele toeristen. Ik ben alleen maar gefocust op de informatie die ik krijg…zo onwerkelijk. Iedereen is op de hoogte van alle gruwelijkheden die zich hier hebben afgespeeld, maar nu pas dringt het écht tot je door. De geschiedenis komt hier tot leven.
De smalle gangen zijn benauwend en beneden in de kelder komen de muren op je af. We passeren de strafcellen, inclusief de stacellen waar gevangenen niets anders konden doen dan staan en vaak kwam het voor dat de gevangene geen of minder eten kreeg. De meeste doden vielen in Blok 11, ook wel het ‘Blok der dood’ genoemd. Een van de meest gevreesde delen van Auschwitz was Blok 10. Hier kwamen gevangenen – veelal vrouwen – in de handen van Josef Mengele en andere artsen die medische experimenten uitvoerden. Deze experimenten leidden vrijwel altijd tot de dood. Josef Mengele stond vooral bekend om zijn gruwelijke experimenten op tweelingen.
Buiten betreden we de binnenplaats met de beruchte executiemuur. Hier werden meerdere gevangenen tegelijk dood geschoten, voor de ogen van andere gevangenen. Ook werden er op binnenplaatsen gevangenen opgehangen om als voorbeeld te dienen dat ontsnappingspogingen niet werden getolereerd.
Ik loop voorbij een lange muur met foto’s van gevangenen…de meesten hebben amper drie maanden in Auschwitz gezeten, sommige slechts een paar dagen een enkeling een jaar. Ik zie stapels met koffers die bijna tot het plafond reiken, ruimtes met brillen, kinderschoenen en bergen met menselijk haar. Het is met geen pen te beschrijven hoe ik mij op dat moment voel. Ik kan alleen maar stil zijn…heel erg stil.
Auschwitz II: Birkenau
Het is tijd om Auschwitz te verlaten en we lopen in een lange rij langs het prikkeldraad naar buiten. Hier liep men toentertijd ook langs het prikkeldraad…hopend op een wonder. Ik kan gewoon naar buiten lopen.
We stappen in de bus en rijden naar Birkenau, het grootste kamp van Auschwitz. Hier zie je pas hoe enorm groot Auschwitz was. De houten barakken zijn er niet meer want deze zijn door de lokale bevolking gebruikt voor de wederopbouw van hun huizen. De stenen barakken staan er nog wel.
De beruchte gaskamers zijn door de Nazi’s allemaal opgeblazen om bewijsmateriaal te laten verdwijnen. Alsof dat überhaupt mogelijk is!? Lekker doen alsof er niets gebeurd is jongens. De overblijfselen zijn het bewijs dat het er ooit was. De verhalen van de weinige overlevenden bevestigen dat. Birkenau was een vernietigingskamp…een moordfabriek!
Er werden ongeveer 1,3 miljoen mensen naar Auschwitz gedeporteerd en ongeveer 1,1 miljoen mensen zijn om het leven gekomen waarvan het grootse deel werd vergast in Birkenau. De meeste mensen werden rechtstreeks vanuit de trein de gaskamers ingedreven, onder het mom dat ze gingen douchen. Men had geen schijn van kans en ze liepen hun dood tegemoet. De sterkste moesten werken waar nodig was, zelfs in de gaskamers. Je eigen volk vermoorden totdat je zelf overbodig was en in de gaskamer gezet werd. Het is haast niet voor te stellen hoe afschuwelijk het daadwerkelijk was.
Heb ik nog kunnen slapen die nacht?
Jazeker. Nou ja…zo geweldig sliep ik niet in Krakau, maar dat had te maken met de enorme geluidsoverlast van de trambaan. Ik heb geen ‘last’ gehad van mijn bezoek aan Auschwitz en Birkenau. Het was heel aangrijpend, bizar en onwerkelijk, maar minder emotioneel dan ik van tevoren had verwacht. Misschien omdat ik er zelf al rekening mee had gehouden dat ik er last van zou kunnen krijgen, viel het juist daarom mee. Het schrijven van dit artikel heeft daarentegen wel enkele weken op zich laten wachten omdat ik gewoonweg niet wist hoe ik mijn bezoek moest omschrijven. Het is gewoon een hele nare en bizarre plek, maar wel een plek die iedereen een keer gezien moet hebben.
Praktische tips voor een bezoek aan Auschwitz en Birkenau
- Neem geen grote tas mee. Je tas mag niet groter zijn dan een A4. Er wordt echt streng gecontroleerd dus denk niet dat het wel mee zal vallen. Er zijn lockers aanwezig maar deze zijn niet heel groot.
- Neem als je zelfstandig reist je identificatie mee, zodat je je kunt identificeren als je de kaartjes ophaalt.
- Reserveer je kaartjes tijdig om teleurstelling te voorkomen. Voor elk tijdslot zijn er maar een bepaald aantal tickets beschikbaar.
- Zorg voor goede schoenen want je loopt behoorlijk veel die dag. Vooral als het slecht weer is, is goed (en waterdicht) schoeisel erg praktisch. Het is er niet geasfalteerd. Ga niet op je pumps rondlopen want daar krijg je zeer zeker spijt van.
- Slecht weer op komst? Een kleine paraplu is niet overbodig want het merendeel ligt in de open lucht. Ook voor een snikhete dag geldt dat je rekening moet houden dat je het grootste deel van je bezoek buiten bent.
- Zorg dat je gegeten en gedronken hebt voor je bezoek want het spreekt voor zich dat er geen horecagelegenheden in het concentratiekamp zijn. Zou ook erg ongepast zijn. Bij de ingang kun je snacks kopen en naar de wc, maar in de kampen zelf zijn geen voorzieningen.
- Maak aub geen selfies en dergelijke! Ik zag tijdens ons bezoek een koppel om de haverklap selfies nemen en ze poseerden naar hartenlust bij iedere barak. Serieus…waarom zou je dat überhaupt willen!? Totaal respectloos…niet doen!
Ik vond mijn bezoek aan Auschwitz en Birkenau heel erg indrukwekkend. Niet het meest leuk uitstapje tijdens een stedentrip, maar ik heb hier heel bewust voor gekozen. Ik wilde het echt een keer met eigen ogen gezien hebben en heb er geen spijt van. Ik was dan ook erg blij dat ik het droog heb kunnen houden want ik had er enigszins rekening mee gehouden dat ik er last van zou krijgen. Dat was gelukkig niet het geval.
Hebben jullie Auschwitz en Birkenau wel eens bezocht?
Volg mijn reisavonturen ? Facebook – Twitter – Instagram – Bloglovin
Pinnen voor later
6 comments
Ik zou hier graag een keertje heen. Dat doe je natuurlijk niet als gezellig uitje, maar het lijkt me heel indrukwekkend & aangrijpend.
Is inderdaad niet echt een gezellig uitje. De sfeer is ook heel beladen maar het is echt heel erg indrukwekkend!
Mooi verslag! Legt goed je gevoel vast.
Dit staat ook nog op mijn ‘bucket list’, geen idee waarom, maar dit wil ok met eigen ogen zie n.
Ik kon ook niet echt uitleggen waarom ik dit zo graag wilde zien, maar ik kan het wel aanbevelen. Heel heftig en indrukwekkend. Dit mag nooit vergeten worden.
Een plek om heel stil van te worden. Helaas ergerde ik me kapot bij mijn bezoek aan Auschwitz. Het gebrek aan respect van sommige mensen is stuitend. Groepen Aziaten die maar foto’s blijven nemen waar het verboden is en, nog erger, mensen die selfies gaan maken op de houten bedden in de barakken en dan hard lachen… Hoe kom je erop? Het ‘verpestte’ mijn bezoek aan deze plek een beetje.
Selfies maken op de houten bedden in de barakken is wel héél erg. Dat heb ik gelukkig niet gezien. Dat ‘verpest’ je bezoek inderdaad wel…wat een afknapper. Ik snap niet dat mensen zo respectloos kunnen zijn.